АРХАИЗМ ВА ТАРЖИМА

Қаҳрамон Раҳимбоевич Тўхсанов БухДУ филология фанлари доктори, доцент

Авторы

  • Қаҳрамон Раҳимбоевич Тўхсанов

Аннотация

Мавлоно Жалолиддин Румий яшаган давр билан ҳозирги давр оралиғини 800 йил ташкил этади. “Маснавийи маънавий” манзумаси яратилган замонда форс-тожик тилининг луғат бойлиги, фонетик ва грамматик жиҳати ўзига хос бўлган. 
Буюк адиб ўзидан олдин яшаган шоирлар ижодини чуқур ўрганган ва маънавий меросидан хабардор бўлган. Жалолиддин Румий форс-тожик тилини мукаммал билишдан ташқари, илоҳий китоб, ҳадиси шариф, араб тили, юнон тили, турк тилини қунт билан ўзлаштирган. Пайғамбарлар ҳаёти, шайху сўфийлар ҳолидан яхши хабардор бўлган,
халқона урф-одат ва ўйинлар, халқона ривоятларни ёддан билган. Адиб “Маснавий”да ўз кузатишлари, мақсад ва муддаоларини ўқувчига етказиш учун ривоятлар, ҳикоялар, қиссалардан унумли фойдаланган ҳамда юксак шеърий санъатлар орқали бадиий тасвирлашга муваффақ бўлган. Ўрни билан қадимги форс, турк, араб ва юнон афсоналарини ҳам келтириб ўтади. Шу боис асарда архаик сўзлар ниҳоятда кўп учрайди. Мазкур бўлимда биз асарнинг аслияти билан ўзбекча таржимасини қиёсий таҳлил қилиш жараёнида мавзумизга дахлдор масалани ўрганиб ўз мулоҳазамизни баён этишга ҳаракат қилдик. 

Библиографические ссылки

Toirova G. About the technological process of creating a national corps. // Foreign languages in Uzbekistan. Electronic scientific-methodical journal. - Tashkent. 2020, № 2 (31), –B.57– 64. https://journal.fledu.uz/uz/millij-korpus-yaratishini-tehnologiya-zharayoni-hususida/

Toirova G. The importance of linguistic module forms in the national corpus // Current problems of modern science, education and upbringing (Current problems of modern science, education and upbringing in the region) (Electronic scientific journal), - Urgench. 2020, № 5, –B.155-166. http://khorezmscience.uz/public/archive/2020_5.pdf

Toirova G. The importance of the interface in the creation of the corpus. Ínternatíonal Scíentífíc Journal «Ínternauka», // Mejdunarodnyy nauchnyy zhurnal «Internauka». - 2020. - №7. Online magazine. https://doi.org/10.25313/2520-2057-2020-7-5944

Toirova G. The Role Of Setting In Linguistic Modeling. // International Multilingual Journal of Science and Technology. ISSN: 2528-9810 Vol. 4 Issue 9, September - 2019, -P.722-723 http://imjst.org/index.php/vol-4-issue-9-september-2019/

Bakhronova D. (2019) Axiological evaluation as the base of knowledge and cultural research of Spanish and Uzbek languages. International Journal of Recent Technology and Engineering (IJRTE) ISSN: 2277-3878, Volume-8, Issue-2S11, September 2019. 10.35940/ijrte.B1486.0982S1119

Bakhronova, D. (2021). Words and culture. Language, globalization and interculturality. Religación. Revista De Ciencias Sociales Y Humanidades, 6(27), 239-246. https://doi.org/10.46652/rgn.v6i27.781

Bakhronova, D. (2021). COVID-19 and Higher Education. The globalization of e-learning. Religación. Revista De Ciencias Sociales Y Humanidades, 6(28), 62-69. https://doi.org/10.46652/rgn.v6i28.809

Bakhronova, D., Omonov, Q. (2021). DIGITAL AND INNOVATIVE EDUCATION DURING THE COVID-19 PANDEMIC: UZBEKISTAN. SPAST Abstracts, 1(01). Retrieved from https://spast.org/techrep/article/view/68

Dilrabo Keldiyorovna Bakhronova. (2020). Psycholinguistic Factors of Foreign Language Teaching To Students and Cadets(on the example of the Uzbek language). GIS Business, 15(6), 155-161. Retrieved from https://gisbusiness.org/index.php/gis/article/view/20224

Kamolov I.N. Babur and Hofiz Kohaki meeting: in the context of historical and literal sources. International journal of Integrated Education. Vol.4, No.5, Indonesia 2021. ISSN: 2620-3502 (Impact Factor–7.242)

http://researchparks.org/en/portfolio/ijie.

2. Kamolov I.N. History of Russian and English Studies about Babur. Middle European Scientific Bulletin. Vol.12, May, Czech Republic, 2021. ISSN: 2694–9970 (Impact Factor–7.525) https://cejsr.academicjournal.io/index.php/journal/article/view/596

3. Kamolov I.N., Khayrullayeva K.R., Quvvatova D.H. The image of Babur in the interpretation of Harold Lamb. Journal of Contemporary Issues in Business and Government. Vol.27, No.4, Australia 2021. P-ISSN: 2204-1990 (Web of science). https://cibgp.com/article_11462.html

Xojiyeva M. “Shaxsni tavsiflovchi so‘z birikmalarining lisoniy-sintaktik imkoniyatlari va uslubiy qo‘llanilishi( A. Qahhor “Sarob” romani misolida)”. Academic research in educational sciences. volume 2 | issue 4 | Aprel, 2021y.

Xojiyeva M. Shaxsni tavsiflovchi ot leksemalarining atoqli otlar bilan birikuvi. Xorazm Ma’mun akademiyasi axborotnomasi. 5-son. 2021-y.

Xojiyeva M. Shaxsni tavsiflovchi so‘z birikmalari va assesment metodi. Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences. volume 1 | issue7 issn 2181-1784 August 2021.

Xojiyeva M.Y. Yoqubova Sh.Y. Language and speech expression of personal descriptions . TJE - Tematics journal of Education. -ISSN : 2249-9822. Vol-5-Issue-1- January -2021.

S.A.Nazarova., M.Y. Xojiyeva Personal description in the word combination and expression in a speech . International Journal on Integrated Education. -ISSN : 2620 3502 .p-ISSN : 2615 3785. Volume 3, Issue II, Feb 2020.

Dilorom Nematovna Yuldasheva. Problems of national language education at school. Volume 4 Issue 3 BSU 2020 (3) Published by 2030 Uzbekistan Research Online, 2020 https://uzjournals.edu.uz/buxdu/vol4/iss3/15/

YULDASHEVA DILOROM NIGMATOVNA. Silence-is a nonverbal unit of speech communication. Impact Factor (SJIF 20 20= 6.156) “American Journal of Research”, 2020, 11-12 issue of the Journal.– Pag.87-95. https://journalofresearch.us/wp-content/uploads/2020/12/2020_11_12-AJR_11.pdf

Дилором Юлдашева (Dilorom YULDASHEVA). Профессиональные фразеология (Professional Phraseology). International conference on academic studies in philology (BICOASP) 26-28 September 2019 Bandırma https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/60539392/

Юлдашева Дилором Нигматовна. Особенности некоторых профессиональных фразеологизмов узбекского и английского языков. «Сўз санъати» халқаро журнали (ISSN: 2181-9297 DOI: 10.26739/2181-9297 www.tadqiqot.uz) –2021, 1-сон, 4-жилд. –B.:119-127. https://tadqiqot.uz/index.php/art/article/view/446 https://tadqiqot.uz/index.php/art/issue/view/41

Дилором Юлдашева. Нутқий мулоқотда сукутнинг ўрни. Образование и инновационные исследования. Том 1 № 1 (2020). http://interscience.uz/index.php/home

Юлдашева Д. Н. Сукут нутқий мулоқотнинг таркибий қисми сифатида //Сўз санъати халқаро журнали. – 2020. – Т. 3. – №. 3. www.tadqiqot.uz

Юлдашева Дилором Нигматовна. Кадрлар тайёрлаш миллий дастури талаблари асосида таълим мақсадини белгилашнинг дидактик асослари: педагогика фанлари номзоди илмий даражасини олиш учун ёзилган диссертация.–Тошкент, 2007.–124 б.

Юлдашева Дилором Нигматовна. Сукут – нутқий алоқа компоненти. НамДУ илмий ахборотномаси - Научный вестник НамГУ 2021 йил 7-сон. – 407-414-б.

http://library.ziyonet.uz/ru/book/119112 O'zbek tilini o'qitish metodikasi

http://library.ziyonet.uz/ru/book/119111 Tilshunoslikka kirish

http://library.ziyonet.uz/ru/book/119110 Hozirgi o‘zbek tili

Tueva Zulfiya Nozimovna, Yuldasheva Dilorom Nigmatovna. Statement and about its types. International Scientific Journal ISJ Theoretical & Applied Science Philadelphia, USA issue 01, volume 93 published January 30, 2021. – Pag.72-77. http://t-science.org/arxivDOI/2021/01-93/01-93-13.html

Тўева Зулфия Нозимовна, Юлдашева Дилором Нигматовна. БАЁН ВА УНИНГ ТУРЛАРИ ҲАҚИДА. «Сўз санъати» халқаро журнали (ISSN: 2181-9297 DOI: 10.26739/2181-9297 www.tadqiqot.uz) –2021, 1-сон, 4-жилд. –B.:137-146. https://tadqiqot.uz/index.php/art/article/view/395

https://tadqiqot.uz/index.php/art/issue/view/40

Тўева З.Н. Мактабда ўқувчи нутқига қўйиладиган асосий талаблар ҳақида// НамДУ илмий ахборотномаси - Научный вестник НамГУ (ISSN:2181-0427, ISSN:2181-1458), 20 21 йил.– 4-сон.–Б.:428-435.

Tueva Z.N. Basic requirements for student speech in school//“Psixologiya” ilmiy jurnali (ISSN 2181 –5291). – Buxoro, 2021, № 1.– 144-149-b.

Tueva Zulfiya Nozimovna. SCHOOL CHILDREN AND THEIR SPEECH. Asian Journal of Multidimensional Research (AJMR) https://www.tarj.in ISSN: 2278-4853 Vol 10, Issue 9, September, 2021 Impact Factor: SJIF 2021 = 7.699

DY Yusupova. Poetess Khalim Khudoyberdieva and his skill in use of the word. International Scientific Journal ISJ Theoretical & Applied Science Philadelphia, USA issue 01, volume 93 published January 30, 2021.–Pag.238-241. https://www.elibrary.ru/item.asp?id=44644284

Dildora Yunus kizi Yusupova. About Polisemanic Words (on the example of the poems of the Uzbek poetess Khalima Khudoyberdiyeva). Middle European Scientific Bulletin. Volume 10, March 2021. ISSN ISSN 2694-9970. Pag.384-389. https://cejsr.academicjournal.io/index.php/journal/article/view/367

Yusupov Dildora Yunus qizi. Shoir so‘z aytgani kelar dunyoga...(Shoira Halima Xudoyberdiyevaning hayot va ijod yo‘liga chizgilar). «Сўз санъати» халқаро журнали (ISSN: 2181-9297 DOI: 10.26739/2181-9297 www.tadqiqot.uz) –2021, 1-сон, 4-жилд. –B.: 21-28. https://tadqiqot.uz/index.php/art/article/view/377

Юсупова Д.Ю. Ҳ.Худойбердиеванинг сўзларни кўчма маънода қўллаш маҳорати//НамДУ илмий ахборотномаси - Научный вестник НамГУ 20 21 йил 6-сон. – 395-402-б.

ASHURBAYEVA RUKHIYA KAXXAROVNA. The concept of integration and its application in education. “International Scientific Journal Theoretical & Applied Science” (ISSN: 2308-4944 (print) e-ISSN: 2409-0085). –Year: 2020 Issue: 02 Volume: 82. –83-86 p. https://www.elibrary.ru/item.asp?id=42658976

Rukiya Ashurbaeva Kahharovna. Effective methods of teaching the mother tongue in theeducation system. “International Engineering Journal For Research & Development”. Vol.5Issue 7E-ISSN NO: -2349-0721. https://iejrd.com/index.php/%20/article/view/1313

R.K.Ashurbaeva. Ways of effective Implementation of Integration. Middle European Scientific Bulletin. Volume 10, March 2021. ISSN 2694-9970. Pag.45-51. https://cejsr.academicjournal.io/index.php/journal/article/view/308

Ашурбаева Рукия Каххоровна. Интеграционый подход в системе образовани. Сolloquium-journal (ISSN 2520-6990 ISSN 2520-2480). (Warszawa, Polska).– №12 (64), 2020 Część 3 (DOI: 10.24411/2520-6990-2020-11799). https://cyberleninka.ru

Chullieva Gulchekhra Toshpulot qizi. Intonation. Intonema, its structure. Functions of intonema. Middle European Scientific Bulletin. Volume 8, January 2021. ISSN 2694-9970. Pag. 141-148. https://cejsr.academicjournal.io/index.php/journal/article/view/179

G.T.Chullieva. Intonema and its Types. Middle European Scientific Bulletin. Volume 10, March 2021. ISSN 2694-9970. Pag. 91-95. https://cejsr.academicjournal.io/index.php/journal/article/view/314

Yuldasheva Dilorom Nigmatovna, Gulchekhra Toshpulot qizi Chullieva. THE ROLE OF NOVERBAL MEANS IN SPEECH MEANING. International Engineering Journal For Research & Development, Vol.6, Issue 2 published May 16, 2021. – Pag.1956-1961. www.iejrd.com http://www.iejrd.com/index.php/%20/article/view/1956

Dilorom Nigmatovna Yuldasheva, Rukhiya Kahharovna Ashurbaeva, Dildora Yunus kizi Yusupova, Shakhlo Akmalovna Asadova. INTEGRATIVE APPROACH IN THE SCHOOL EDUCATION PROCESS. Berlin Studies Transnational Journal of Science and Humanities. Germany. Volume 1, Issue 1.2, May 2021. http://berlinstudies.de/index.php/berlinstudies/article/view/23/23

Dilorom Nigmatovna Yuldasheva, Nigina Khayot kizi Khojieva, Dildora Yunus kizi Yusupova. FRUIT VOCABULARY IS AN INTEGRAL PART OF THE VOCABULARY OF THE FOLK LANGUAGE. TJE - Tematics journal of Social Sciences ISSN 2277-3010 Vol-7-Issue-4 2021 http://thematicsjournals.in/index.php/tjss/article/view/245

Великий тлумачний словник сучасної української мови / Уклад. І гол. ред.. В.Т.Бусел. - К.: Ірпінь:ВТФ «Перун», 2002. - С.1426]

Генезис. Словари и энциклопедии на Академике URL: https://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_philosophy/2049/ГЕНЕЗИС

Друкер П. Ф. Як забезпечити успіх у бізнесі: новаторство і підприємництво // Пер. англ. В. С. Гуля / П. Ф. Друкер. – К.: Україна, 1994. – 319 с..

Погрібна Н.С. Педагогічні засади інноваційної управлінської діяльності керівника загальноосвітнього навчального закладу. Дис. ….канд. пед. наук. 13.00.01. – К.: 2007. –с.178. – С.20..

Портер М. Международная конкуренция: конкурентные преимущества стран. / Пер. с англ. _ М,: Прогресс, 1994. 216 с. С.14].

Словник іншомовних слів /За ред.. О.С. Мельничука, - К.:Головна редакція УРЕ АН УРСР, 1975. -775 с..

Чудакова В. П. Закон «Про інноваційну діяльність» (від 04.07.2002 р. № 40 - ІV). / В. П. Чудакова // Енциклопедія освіти / Нац. акад. пед. наук України; гол. ред.. В. Г. Кремень. − К.: Юрінком Інтер, 2008. − С. 297−298.

Чудакова В. П. Психолого-организационная технология и модели экспертизы и коррекции формирования инновационной компетентности − компонента конкурентоспособности личности в условиях инновационной деятельности организаций. // Замонавий психологиянинг амалий имкониятлари. Мазвусидаги хорижлик мутахассислар иштирокидаги илмий-амалий анжуман материаллари тўплами. ‒ Тошкент: ТДПУ, − 2018. ‒ 547 б. ‒ Б. 24-29.

Чудакова В. П. Реализация технологии формирования психологической готовности к инновационной деятельности - инструмента развития инновационной компетентности конкурентоспособности личности. // Psixologiya: научный журнал. №1. 2020. Бухара, Республика Узбекистан: БГУ. − 2020. − 252 с. − С. 208 – 216.

Чудакова В. П. Формування психологічної готовності персоналу освітніх організацій до інноваційної діяльності: дис. ... канд. психол. наук; 19.00.10 / Віра Петрівна Чудакова Ін-т психол. імені Г. С Костюка НАПН України. − 2016. – 474 с.

Чудакова В. П., Баратов Ш. Р., Чупров Л. Ф., Шарипов Ш. С. Психологическое обеспечение образовательного процесса: психологическая служба в школе − создание, современное состояние и перспективы. Освіта та розвиток обдарованої особистості : щоквартальний науково-методичний журнал / Н.Ф.Федорова. (гол. редактор) та ін. Київ: Інститут обдарованої дитини НАПН України, − 2019. № 2 (73). − С. 39–46 DOI: https://doi.org/10.32405/2309-3935-2019-2(73)-39-46 URL: http://otr.iod.gov.ua/images/pdf/2019/2/8.pdf

Chudakova V. (2017). Scientific and methodological support for the formation of psychological readiness for innovative activity as a means of developing a person's competitiveness. Fundamental and applied researches in practice of leading scientific schools. Canada. − Volume 23, Number 5, 2017, 8 - 25.

Опубликован

2022-06-25