ТАЪЛИМ ВА ТАРБИЯ ЖАРАЁНИДА ЎҚУВ ТРЕНИНГЛАРИНИ ТАШКИЛ ЭТИШ МЕХАНИЗМЛАРИ
Миркасимова Маргуба, профессор Международной исламской академии Узбекистана, доктор педагогических наук
Ключевые слова:
ўқув тренинглари, таълим ва тарбия жараёни, метод, дебатлар, конференция дарс, методик талаблар, таълим ва тарбия самарадорлиги, бахсмунозара, мустақил фикр,ўз-ўзини баҳолаш, танқидий муносабат.Аннотация
Мақолада таълим ва тарбия жараёнида ўқув тренингларини ташкил этиш механизми, методик талаблари билан мазмуни ёритилган. Ўқув тренингларининг ўзига хослиги, таълим самарадорлигини таъминлашдаги аҳамияти намуна тарзида келтирилган машғулот ишланмалари мисолида асосланган.
Библиографические ссылки
. Талабаларнинг қизиқиш ва маънавий эҳтиёжларини аниқлашга хизмат қиладиган масала ёки мавзулар аниқланади. 2. Дебат учун танланган мавзунинг олдиндан талабаларга етказилиши. 3. Талабалар жамоаси икки гуруҳга бўлинадилар ва ҳар бир гуруҳ танланган мавзу бўйича бир-бирига зид бўлган ечимни баён этадилар.
Гуруҳлар ўзлари томонидан ифодаланган ечимларнинг тўғрилигини далиллар, ҳаётий мисоллар ёрдами исботлайдилар. 5. Гуруҳлар ўз позициялари (муаммо бўйича таклиф этган ечимлар)ни спикерлари
ёрдамида ҳимоя қиладилар.5. Гуруҳларнинг спикерлари ечимнинг тўғрилигини навбатма-навбат ҳимоя
қиладилар. Дебатларнинг қизиқарли мавзу ёки масалалар бўйича ўтказилиши муҳим
аҳамиятга эга бўлиб, тарбиявий самарадорликни таъминлайди. Дебатларни қуйидаги мавзуларда ташкил этиш мақсадга мувофиқ: 1. Ахлоқий тубанлик нимадан бошланади? 2. Ҳаёт гўзал: мусиқа, севги, мароқли дам олиш, бироқ... 3. Ғайриинсоний иллатлар: намоён бўлиши ва кўринишлари. 4. Майл-истак ва ҳис-туйғулар: уларни меъёрида тутиш ва устунлигига йўл қўймасликка эришиш мумкинми? 5. Моддий ва маънавий заифлик: улар ўртасидаги ўзаро алоқадорлик нимада? 6. Моддий ёки маънавий зарар: қай бири жамият учун хавфли?
Худбинлик ва лоқайдлик – маънавий иллат. 8. Анъаналарнинг қадрсизланиши: оқибатлари ва хавфи.
Интернет ва маънавий таҳдид. 10. Эзгулик ва ҳақиқатга садоқатли бўлмаган, уларга ишонмаган одам
қўрқинчлидир. Таҳлил этиш гносеология, психологияда билиш ва амалий фаолиятга доир
барча ҳаракатларни ўз ичига олади. Педагогикада эса тадқиқ қилинаётган нарсаҳодисаларнинг алоҳида таркибий қисмларга ажратиш қонуният ва усулларини ўзида акс эттирувчи билиш жараёни сифатида ифода этилади. Ўз-ўзини таҳлил этиш фалсафа ва психологияда ўз-ўзини англаш, ўз-ўзини билиш, ўз-ўзини бошқариш, ўзўзини баҳолашнинг таркибий қисми сифатида акс эттирилса ҳам мустақил категория сифатида ишлатилмайди. Бироқ ўз-ўзини англашнинг шаклланиши ва ривожланиши ўз-ўзини таҳлил этиш асосида амалга ошишини эсда тутиш зарур. Чунки айнан ўқувчиларда ўз-ўзини таҳлил этиш кўникмаларини ривожлантиришнинг аҳамияти
уларнинг ўзи ҳақидаги тасаввурлари, қизиқишлари, мотив, эҳтиёжлари тизими Таълим ва инновацио
