АФФИЛИАЦИЯ МОТИВИ ИЖТИМОИЙ - ПСИХОЛОГИК ФЕНОМЕН СИФАТИДА

Шониязова Ирода Мурадуллаевна Самарқанд давлат университети Психология ва ижтимоий муносабатлар факультети “Психология назарияси ва амалиёти” кафедраси ўқитувчиси

Авторы

  • Шониязова Ирода Мурадуллаевна

Ключевые слова:

креатив тафаккур, эҳтиёжлар, танқидий мотивация, мақсад, психологик мулоқот,қобилият, стреотип,гуруҳ, рационализм ва иррационализм

Аннотация

Мақолада аффилиация мотивининг ( “to affiliate” – “бирлаштирмоқ”, “бир- лашмоқ”, “инсоннинг бошқа одамлар даврасида бўлишга интилиши”) назарий тадқиқ қилиш,
уни кичик мактаб ёшидаги ўқувчилар шаклланишига таъсир этувчи ижтимоий-психологик
омилларининг назарий таҳлиллар баён қилинган. Хорижда ўтказилган кўплаб тадқиқотлар
ҳам аффилиация мотивациясининг ижтимоий-психологик ходиса эканлигини тасдиқлайди ва
унинг гуруҳий жараёнлар ва унда фаолият самарадорлигига ижобий таъсир кўрсатишини
исботлади. Бундан биз ҳам ўз тадқиқотимиз учун назарий-методологик хулоса чиқардик.
Калит сўзлар: креатив тафаккур, эҳтиёжлар, танқидий мотивация, мақсад, психологик
мулоқот,қобилият, стреотип,гуруҳ, рационализм ва иррационализм
Актуальность. В статье описывается теоретическое исследование мотива аффилиации
(«присоединяться» - «объединять», «объединять», «стремление человека находиться в кру- гу других людей»), теоретический анализ социально-психологических факторов, влияющих на
формирование учащихся младшего школьного возраста. Многие исследования, проведенные за
рубежом, также подтверждают, что мотивация аффилиации является социально-психоло- гическим феноменом и доказывают, что она положительно влияет на групповые процессы и
эффективность деятельности в ней. Из этого мы также сделали теоретико-методологиче- ский вывод для нашего исследования.
\Ключевые слова: творческое мышление, потребности, критическая мотивация, цель, пси- хологическая коммуникация, способность, стереотип, группа, рационализм и иррационализм
Annotation: The article describes a theoretical study of the motive of affiliation (“to join” - “to
unite”, “to unite”, “a person’s desire to be in a circle of other people”), a theoretical analysis of sociopsychological factors influencing the formation of primary school students. Many studies conducted
abroad also confirm that affiliation motivation is a socio-psychological phenomenon and prove that
it has a positive effect on group processes and the effectiveness of activities in it. From this we also
made a theoretical and methodological conclusion for our study.
Key words: creative thinking, needs, critical motivation, goal, psychological communication,
ability, stereotype, group, rationalism and irrationalism
Мамлакатимизда шаклланаётган кучли ҳуқуқий давлат ва фуқоролик жамияти ўз ижти- моий-иқтисодий асосига эга бўлиши учун демократик жамиятни барпо этишга йўналтирилган
ҳар томонлама баркамол малакали мутахассис кадрларни етиштириб бериши лозим. Бунинг
учун бўлажак мутахассисларда мулоқотга интилиш, билишга интилиш, ўзини таъкидлаш, ман- фаатли ҳамкорликка интилиш каби мақсадлар, эҳтиёжлар, мотивлар мажмуидан иборат бўлган
аффилиация мотивациясини шакллантириш муҳим аҳамият касб этади. Чунки айнан аффили- ация мотивацияси талабани ўқув фаолияти давомида ақлий, англанилган мулоқот жараёнига
ўтишга ундайди, талабалар гуруҳида шахслараро муносабатларни яхшилаб, гуруҳий жипслик- ни таъминлайди.
XX асрнинг 20 йилларидан, ҳозирга қадар Ғарбда фақат инсон хулқига ва унинг мотивла- рига хос қатор мотивация назариялари пайдо бўла бошлади (К.Левин [K.Levin,1926]; Г.Олпорт
[G. Allport, 1937]). Ушбу назарияларда органик эҳтиёжлар билан биргаликда таълим ва тарбия
асосида пайдо бўлувчи иккиламчи (психоген) эҳтиёжлар ва уларнинг мотивлари масаласига
ҳам эътибор қаратила бошланди (Г.Мюррей [H. Murrey, 1938]). Улар қаторида ижтимоий мо- тивлар сифатида муваффақиятга эришиш, муваффақиятсизликдан қочиш эҳтиёжи, аффили- ация, ҳокимиятга интилиш, агрессия, мустақилликка интилиш каби мотивациялар тизимини
санаб ўтиш мумкин.
Психологияда мотивация муаммосига бағишланган илмий-тадқиқот ишлари ҳам пайдо
бўла бошладики, уларда рус ҳамда хориж психологларининг ўрни беқиёс (В.Г. Асеев; В.К.
Вилюнас; Е.П. Ильин;В.И. Ковалев; С.Л.Рубинштейн; А.Н. Леонтьев;М.Ш. Магомед-ЭмиОбразование и инновационные исследов

Биография автора

Шониязова Ирода Мурадуллаевна

Самарқанд давлат университети Психология ва ижтимоий муносабатлар факультети
“Психология назарияси ва амалиёти”
кафедраси ўқитувчиси

Библиографические ссылки

Ильин Е.П. Мотивация и мотивы. - Питер.: Мастера психологии, 2008. – с-58.

Кузнецова И.В. Мотив аффилиации в межличностных отношениях: Дис. ... канд. психол.

наук: 19.00.05 СПб . 2006.  С-48.

Каримова В.М. Глобал ўзгаришлар шароитида шахс ижтимоий хулқини бошқа-ришнинг

долзарблиги. // XXI аср психологияси: назария, амалиёт истиқболлар. Халқаро илмий-амалий

конференция материаллари. Т.: “Mumtoz soz”, 22 май 2013. 32-б.

Маслоу А. Мотивация и личность. 3-е изд. Пер. с анг. – СПб.: Питер, 2008. С-52.

Макклелланд Д. Мотивация человека. СПб.: Питер, 2007. с- 372.

Платонов Ю.П. Социальная психология поведения: Учебное пособие. СПб.: Питер,

 С. 50

Немов Р.С., Алтунина И.Р. Социальная психология: Учебное пособие.  СПб.: Питер,

 С.

Загрузки

Опубликован

2023-10-28