TIL MADANIYATNING ALOQA TIZIMI SIFATIDA
Pardayev Sirojiddin Shokir o‘g‘li, O‘zbekiston-Finlandiya pedagogika instituti O‘zbek tili va adabiyoti kafedrasi assistenti
Ключевые слова:
madaniyat, aloqa tizimi, mentalitet, qadriyat, muloqot, kommunikativ, til, me’yor, kategoriya, lingvistika, milliylik, madaniyat tiliАннотация
Ushbu maqolada zamonaviy madaniyatshunoslikda til madaniyatning aloqa tizimi sifatidagi g‘oyalari endigina shakllana boshlanayotganligi to’g’risida fikr yuritiladi. Madaniyatning ma’lum shakllari mavjudligi, ulardan biri madaniyatning kommunikativ shakli ekanligi, u bir qancha xususiyatlarga ega bo’lib bular: 1) madaniyat nafaqat avloddan-avlodga, balki bir davrdan ikkinchi davrga ham axborot tashuvchi; 2) madaniyat uchun nafaqat voqeliklarini bilish, balki ularni turli darajalarda tushunish ham zarurdir: mentalitet, qadriyatlar, me’yorlar, ma’nolar va boshqalar; 3) eng muhim kategoriya - bu kommunikativ tizim sifatidagi madaniyat tili bo‘lib, u turli darajadagi madaniyat tashuvchilarning o‘zaro tushunishini ta’minlaydi: mentalitet, an’anaviy qadriyatlar, belgilar shakllanishi va ramz shakllanishi haqida.
Библиографические ссылки
Ebert, C. Kultursemiotik am Scheideweg: Leistungen und Grenzen des dualistischen Kulturmodells von Lotman / Uspenskij // Forum für osteuropäische Ideen- und Zeitgeschichte. –2002. – No 6(2). – 34- 47 pp.
Kristeva J On Yury Lotman // PLMA: Publications of the Modern Language Association. – 1994. – No 109(3). – 375–376 pp.
Schönle A., Shine, J. Introduction. In: Schönle A (ed.) Lotman and Cultural Studies: Encounters and Extensions. – Madison: University of Wisconsin Press, 2006. – 13–14 pp.
Hess-Lüttich, E.W.B. Spatial turn: on the concept of space in cultural geography and literary theory.
Meta – carto – semiotics // Journal for Theoretical Cartography. – 2012. – No 5. – P. 19; Nöth, W. Yuri Lotman on metaphors and culture as self-referential semiospheres // Semiotica. –2006. – No 161. – 249– 250 pp.; Ruhe, C. La Cité des poètes: Interkulturalität und urbaner Raum. – Würzburg: Königshausen, 2004. – 10-33 pp.
Вернадский В.И. Биосфера. I-II. – Л.: Научное химико-техническое издательство. Научно-тех- нический отдел В.С.Н.Х, 1926. – 628 с.
Lotman, Y.M. Universe of the Mind: A Semiotic Theory of Culture, trans. Shukman A. – Bloomington, IN: Indiana University Press, 1990. – P. 178.